Opublikowana w latach 20. minionego wieku książka „Mein Kampf” autorstwa Adolfa Hitlera szybko zyskała status „nazistowskiej biblii”. Pierwsza część ujrzała światło dzienne w 1925 r. i poświęcona została autobiografii poprowadzonej przez pryzmat propagandy wodza III Rzeszy. Druga z nich, wydana w 1927 r., zawiera natomiast fundamenty ideologii ruchu antysemickiego i narodowego socjalizmu, którym kierowało się państwo pod przywództwem Führera. Obie części zostały połączone w jeden tom w 1930 roku.  

„Mein Kampf” to zbiór przekonań o wyższości narodu niemieckiego i rasy aryjskiej („rasy panów”) nad pozostałymi, której celem jest zwalczanie słabszych i gorszych ras. Nienawiść wobec Żydów, a także Słowian przejawiała się silnym przekonaniem, że zagrażają oni porządkowi na świecie, a rozwiązaniem jest ich likwidacja. W książce znajdziemy także obietnicę budowy Wielkich Niemiec, odkupienia klęski I wojny światowej  oraz poszerzenia przestrzeni do życia na Wschodzie. Brzmi jak istne szaleństwo, które – niestety – stały się dramatyczną rzeczywistością i odbiło bolesne piętno na dziejach ludzkości.  

Co oznacza „Mein Kampf”?

Adolf Hitler w pierwotnej wersji zamierzał nazwać swoje dzieło „Viereinhalb Jahre (des Kampfes) gegen Lüge, Dummheit und Feigheit”, co w wolnym tłumaczeniu oznacza „Cztery i pół roku (walki) z kłamstwami, głupotą i tchórzostwem”. Wydawcy zaproponowali jednak nazistowskiemu zbrodniarzowi o wiele krótszą wersję, którą znamy do dnia dzisiejszego, czyli „Mein Kampf” (z niem. „Moja walka”). Tytuł angielskiego tłumaczenia brzmi „My struggle”. 

„Mein Kampf” nazywano „nazistowską biblią” (Fot. Ernst Sandau / ullstein bild / Getty Images)

Ile stron ma „Mein Kampf”? 

Liczba stron w „Mein Kampf” może się różnić w zależności od wielu czynników, jak np. wydawnictwo czy czas wydania. Oryginalna wersja z lat 20. liczy ok. 720 stron. Warto mieć na uwadze, że książka została napisana przez Adolfa Hitlera podczas odbywania wyroku w więzieniu w Landsbergu po nieudanym puczu monachijskim w 1923 r. Ponadto w tym okresie Niemcy mierzyły się z poważnym kryzysem gospodarczym, hiperinflacją oraz niestabilnością polityczną.  

Przed 1939 r. nie istniało żadne publiczne wydanie „Mein Kampf” w polskiej wersji językowej. Powstało wyłącznie kilka egzemplarzy dla oficerów Wojska Polskiego. Pod naciskiem cenzury w 1951 r. wszystkie kopie zostały natychmiast wycofane z bibliotek. Aktualne polskojęzyczne wydanie pochodzi z 2021 r. i opatrzone jest komentarzem krytycznym prof. Eugeniusza Cezarego Króla – eksperta od dziejów Trzeciej Rzeszy i narodowego socjalizmu. Książka liczy równo 1000 stron.  

„Mein Kampf” – wystawa w Centrum Dokumentacji Obersalzberg (Fot. 360b / Shutterstock)

Rozdziały „Mein Kampf”

Jak już wiemy, „Mein Kampf” została opublikowana w dwóch częściach, a rozkład rozdziałów wygląda następująco:  

I. Obrachunek

  1. W domu rodzinnym

  2. Wiedeńskie lata nauki i walki

  3. Monachium

  4. Wojna światowa

  5. Propaganda wojenna

  6. Rewolucja październikowa

  7. Początki mojej działalności politycznej

  8. Niemiecka partia robotnicza

  9. Przyczyny upadku imperium

  10. Naród i rasa

  11. Pierwszy okres w rozwoju Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotniczej

II. Ruch narodowosocjalistyczny

  1. Światopogląd a partia

  2. Państwo

  3. Obywatele

  4. Osobowość a koncepcja państwa narodowego

  5. Światopogląd a organizacja

  6. Pierwsze dni walki: znaczenie przemówień

  7. Walka z siłami czerwonymi

  8. Silny człowiek jest najmocniejszy, gdy jest sam

  9. Myśli na temat znaczenia i organizacji socjalistycznych robotników

  10. Pozorny federalizm

  11. Propaganda a organizacja

  12. Sprawa związków zawodowych

  13. Powojenna polityka Niemiec w kwestii sojuszy

  14. Polityka wschodnia

  15. Prawo do samoobrony

Czy „Mein Kampf” jest legalna w Polsce?  

Dystrybucja „Mein Kampf” w Polsce jest dopuszczalna, ale pod pewnymi warunkami. Biorąc pod uwagę obecnie obowiązujące przepisy prawa, dozwolone jest użytkowanie napisanej w latach 20. przez Adolfa Hitlera książki wyłącznie w formie dokumentu o wartości historycznej, ale z koniecznością zawarcia komentarza krytycznego.

Dodatkowo dopuszczalny jest także handel historycznymi wydaniami dzieła Hitlera na podstawie ich wartości kolekcjonerskiej. Odpowiedzialności karnej podlega każda sprzedaż „Mein Kampf”, która nie jest opatrzona krytycznym komentarzem ekspertów. 

„Mein Kampf” po wojnie

Koniec II wojny światowej sprawiły, że książka została zakazana w wielu krajach. Prawa autorskie do „Mein Kampf” przejęła Bawaria. Lokalne władze stanowczo reagowały na kolejne próby dodruku dodatkowych egzemplarzy, a sprawy niekiedy miały nawet swój finał w sądzie. Przypomnijmy, że w 2005 roku rozpoczął się trwający 4 lata proces przeciwko polskiemu wydawcy XXL, który zakończył się miesięcznym wyrokiem w zawieszeniu oraz grzywną w wysokości 10 tys. zł.

W 2016 r., gdy prawa autorskie do publikacji wygasły, postanowiono na nowo wydać „Mein Kampf”. Opatrzone zostało ono krytycznym komentarzem Instytutu Historii Współczesnej w Monachium, który miał na celu wyjaśnić złudne przemyślenia i ideologiczne manipulacje Hitlera. Co ciekawe, w przeciągu pierwszego roku sprzedało się ponad 85 tys. egzemplarzy. Dzięki temu „Mein Kampf” trafiła na 1. miejsce listy bestsellerów w kategorii literatura non-fiction w Niemczech. Publikacja pełni funkcję przestrogi przed zbrodniczą ideologią nazizmu.